Sytuacja zawodowa i gospodarcza fizjoterapeuty w świetle projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty (PTF)
Przedstawione zagadnienie regulowane jest w artykułach 4, 5, 14 i 33 projektu ustawy. W dyskusji środowiskowej cytowany jest przepis ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (wersja ujednolicona), a mianowicie art. 6, ale tylko do miejsca przed przecinkiem.
Tymczasem dwa pierwsze ustępy artykułu 6 brzmią: „Art. 6. 1. Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
2. Właściwy organ nie może żądać ani uzależniać swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności od przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa.”
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie wprowadza zupełnej dowolności w wykonywaniu osobiście dowolnej działalności gospodarczej (np. bez stosownych uprawnień nie można wykonywać zawodu lekarza i nikt nie uznaje tego za dyskryminację), ale mówi w art. 6 (w wersji pełnej), iż są ograniczenia, z tym, że muszą wynikać one z przepisów powszechnych (czyli ustaw). Podobnie cytowana Konstytucja RP w przepisach dotyczących wolności ekonomicznych mówi w art. 65 ustęp 1: „Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wyjątki określa ustawa”. Swobody i wolności obywatelskie nie oznaczają dowolności, lecz prawo do poruszania się w granicach określonych ustawami (a nie np. urzędniczymi aktami uznaniowymi).
W postulowanej projektem ustawy sytuacji prawnej zawód fizjoterapeuty będą mogli wykonywać tylko fizjoterapeuci (i wszyscy fizjoterapeuci), a nie osoby po krótkich kursach (jak jest w chwili obecnej przy braku ustawowych ograniczeń w dostępie do zawodu dla „niefizjoteraputów”).
W art. 4 projektu określa się wykaz czynności zawodowych fizjoterapeuty oraz odpowiadający im poziom wykształcenia, okreś1ony w ramach wymagań kwalifikacyjnych, niezbędnych do wykonywania zawodu fizjoterapeuty. Wprowadza on „poziomowanie” kompetencji – tzn. że pewne czynności będzie mógł wykonywać każdy fizjoterapeuta, a niektóre magister fizjoterapii lub specjalista z tej dziedziny. I dotyczy to wykonywania czynności zawodowej zarówno na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy w ramach własnej działalności gospodarczej. Osoba prowadząca działalność gospodarczą w dziedzinie fizjoterapii – jeżeli sama ma kompetencje określone w art. 4 ust. 2 projektu ustawy – aby wykonać czynności jako podmiot gospodarczy z zakresu określonego w art. 4 ust. 3 lub 4 – będzie mogła zawrzeć umowę zlecenie lub umowę o pracę z fizjoterapeutą uprawnionym do danych czynności.
Prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty przysługuje osobie, która spełnia łącznie warunki określone w art. 14 projektu ustawy. Przepis ten nie wyłącza z grona zawodowych fizjoterapeutów żadnego poziomu wykształcenia fizjoterapeutycznego.
Każdy fizjoterapeuta swoje czynności wykonuje jako pracownik, zleceniobiorca lub w ramach własnej dzielności gospodarczej. Zgodnie z art. 33 projektu (ust. 3 i 4) każda osoba uprawniona do wykonywania zawodu fizjoterapeuty (przepis nie różnicuje uprawnienia do bycia fizjoterapeutą od stopnia wykształcenia) przed rozpoczęciem wykonywania zadań zawodowych wykonywanych na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej jest obowiązana przedłożyć podmiotowi zatrudniającemu dokumenty potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 14 ust. 1. Podobnie każda osoba uprawniona do wykonywania zawodu fizjoterapeuty przed rozpoczęciem wykonywania zadań zawodowych w ramach własnej działalności gospodarczej (przepis nie ogranicza grona fizjoterapeutów uprawnionych do prowadzenia własnej działalności, lecz wyklucza z osobistej działalności fizjoterapeutycznej „niefizjoterapeutów”) jest obowiązana przedłożyć właściwemu organowi prowadzącemu ewidencję działalności gospodarczej dokumenty potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 14 ust. 1 oraz zaświadczenie, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt. 1.
Zatem, reasumując, prawo do otwiera i prowadzenia samodzielnej praktyki fizjoterapeutycznej przysługuje w świetle projektu, każdemu fizjoterapeucie bez względu na poziom wykształcenia.